Zonder wettelijke maatregelen zouden verlofregelingen te veel afhankelijk zijn van de bedrijfstak en het economische klimaat. Hierdoor zouden veel werknemers niet het recht op verlof hebben bij belangrijke situaties, zoals calamiteiten, zwangerschap en bijvoorbeeld zorg. Werknemers kunnen hierdoor de arbeidsmarkt verlaten of minder gaan werken.
- Verlofregelingen afhankelijk van bedrijfstak
- Internationale richtlijnen en Nederlandse wetgeving
- Wetsvoorstel flexibeler verlof en werktijden
Daarom heeft de Rijksoverheid een aantal verlofregelingen in de wet vastgelegd, zoals onbetaald verlof en calamiteitenverlof. Werkgevers en werknemers hebben vaak wel de vrijheid om aanvullende of afwijkende afspraken te maken in een cao of een regeling van de ondernemingsraad of personeelsvereniging.
Verlofregelingen afhankelijk van bedrijfstak
Ook de economie heeft grote invloed op de afspraken die worden gemaakt tussen sociale partners. Als het economisch goed gaat is er vaak ruimte voor verlofregelingen. Maar zodra het economisch minder gaat, dreigen die regelingen te verdwijnen.
Internationale richtlijnen en Nederlandse wetgeving
Het recht op verlof is in de Nederlandse wet vastgelegd in de Wet arbeid en zorg. In deze wet worden de rechten en de plichten van de werknemer en werkgever vastgelegd. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om de duur van het verlof en het recht op doorbetaling van het loon.
De Nederlandse verlofwetgeving is deels gebaseerd op Europese richtlijnen, zoals de EU-Zwangerschapsrichtlijn. Daarnaast zijn er in verschillende verdragen van de Verenigde Naties (VN) richtlijnen vastgelegd. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om het VN-vrouwenverdrag, het verdrag voor Economische, Sociale en Culturele rechten, het ILO-verdrag en het verdrag voor de Rechten van het kind.
Wetsvoorstel flexibeler verlof en werktijden
Werknemers kunnen straks makkelijker voor korte tijd meer of juist minder uren gaan werken, in overleg met de werkgever. Hiervoor is het wetsvoorstel modernisering regelingen voor verlof en arbeidstijden in augustus 2011 naar de Tweede Kamer gestuurd. Bestaande wettelijke regelingen (de Wet arbeid en zorg en de Wet aanpassing arbeidsduur) worden hiervoor aangepast.